فارسی نهم ، صفحه ی ۵۶
خود ارزیابی
۱. چه چیزی پذیرش سختی ها را برای حافظ آسان کرده است؟
جواب۱:
- امید به آینده بهتر
- یکسان نبودن احوال روزگار
- وجود رهبر آگاه
- توکل به خدا
- دعا وخواندن قرآن
۲. انسان عاقل در برابر حوادث و مشکلات زندگی چگونه باید رفتار کند ؟
جواب۲:همیشه امید دارد. به خدا توکل می کند و غم نمی خورد. وبا تلاش ، امید وخواندن قرآن بر مشکلات پیروز می شود.
۳. بیت زیر با کدام یک از بیت های درس ارتباط بیشتری دارد ؟
غواص گر اندیشه کند کام نهنگ/ هرگز نکند درّ گرانمایه به چنگ
جواب۳:ای دل ار سیل بنا بنیاد هستی برکند/چون تورا نوح است کشتیبان،ز توفان غم مخور
گفت وگو
۱. غزلی دیگر از دیوان حافظ انتخاب کنید و درباره پیام های آن در کلاس گفت و گو کنید.
جواب۱: بیا که قصر امل سخت سست بنیاد است /بیار باده که بنیاد عمر بر باد است
غلام همت آنم که زیر چرخ کبود / ز هرچه رنگ تعلق پذیرد آزاد است
چه گویمت که به میخانه دوش مست و خراب/ سروش عالم غیب چه مژده ها داده است
که ای بلندنظر شاهباز سدره نشینن/نشیمن تونه این کنج محنت آباد است
تو را ز کنگره عرش میزنند صفیر/ ندانمت که در این دامگه چه افتاده است
مجو درستی از جهان سست نهاد/ که این عجوزه عروس هزار داماد است
مفهومی که شاعر در این شعر به آن اشاره می کند ، بی اعتباری و بی وفایی دنیاست و یاد آور می شود که ارزش و مقام انسان بالاتر از آن است که درگیر مشکلات و سائل دنیا شود و باید جایگاه حقیقی خود را بیابد.
۲.چهار نمونه تخلص از شاعران دیگر انتخاب کنید و بیت کامل آنها را در کلاس بخوانید.
- ای سنایی خواجه ی جانی غلام تن مباش(سنایی)
- همه گویند طاهر کس نداره، خدا یارمنه چه حاجت من (باباطاهر)
- سعدیا مرد نکونام نمیردهرگز/مرده آن است که نامش به نکویی نبرند.(سعدی)
- حافظ به خود نپوشید این خرقه ی می آلود/ای شیخ پاکدامن معذوردار مارا(حافظ)